Gazeta Podatkowa nr 22 (1584) z dnia 18.03.2019

Ustalanie wymiaru czasu pracy w skróconym okresie rozliczeniowym

Wymiar czasu pracy oblicza się na obowiązujący okres rozliczeniowy. Stosuje się jednomiesięczne lub dłuższe okresy rozliczeniowe. W wielu przypadkach pracownik rozwiązuje lub nawiązuje stosunek pracy w trakcie danego okresu rozliczeniowego. Wówczas należy ustalić dla niego krótszy okres rozliczeniowy. Bez względu na długość okresu rozliczeniowego, zasady obliczania wymiaru czasu pracy dla każdego z nich są jednakowe.

Skrócony okres rozliczeniowy

W razie ustania stosunku pracy w czasie trwania okresu rozliczeniowego, pracodawca ma obowiązek rozliczyć czas przepracowany od początku tego okresu do dnia ustania zatrudnienia. Podobnie jest, gdy pracownik podejmuje zatrudnienie w trakcie okresu rozliczeniowego. Pracodawca musi wówczas rozliczyć czas pracy pracownika w skróconym okresie rozliczeniowym. Wymaga to ustalenia wymiaru czasu pracy w tym okresie.

Rozpoczęcie okresu rozliczeniowego dla pracownika w trakcie miesiąca (lub jego zakończenie), nie zmienia zasad ustalania dla niego wymiaru czasu pracy. Stosuje się wtedy art. 130 K.p. Przy czym wymiar czasu pracy pracownika ustala się dla skróconego okresu rozliczeniowego (przykład).

Obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się:

• mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
   
• dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku,
   
• obniżając wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

Wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym ulega ponadto obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, obliczony według wskazanej w art. 130 K.p. metodyki wymiar czasu pracy zmniejsza się proporcjonalnie do wielkości jego etatu.

Pracownik niepełnosprawny

Dla pracowników niepełnosprawnych normy czasu pracy zostały ustanowione odrębnie w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 511 ze zm.), zwanej ustawą o rehabilitacji. Jak stanowi art. 15 ustawy o rehabilitacji, czas pracy osób niepełnosprawnych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Natomiast czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Normy te mają charakter sztywny, a nie przeciętny.

Przepisy powołanej ustawy nie regulują metodyki ustalania wymiaru czasu pracy dla pracowników niepełnosprawnych. W takiej sytuacji, na mocy art. 5 K.p., stosuje się do jego ustalania przepisy Kodeksu pracy. Zatem wymiar czasu niepełnosprawnych pracowników oblicza się zgodnie z art. 130 K.p. Przy czym zamiast kodeksowych norm czasu pracy stosuje się normy odpowiednie dla pracowników niepełnosprawnych, z uwzględnieniem stopnia niepełnosprawności. Ponadto, gdy pracownik niepełnosprawny jest zatrudniony na część etatu, wymiar czasu pracy ustalony w podany sposób obniża się proporcjonalnie do wielkości jego etatu.

Fakt rozpoczęcia okresu rozliczeniowego w trakcie miesiąca nie zmienia zasad ustalania dla pracownika wymiaru czasu pracy. Ustala się go wówczas dla skróconego okresu rozliczeniowego, licząc od dnia rozpoczęcia okresu rozliczeniowego do dnia jego zakończenia.

Wynagrodzenie w krótszym okresie rozliczeniowym

Rozliczenie czasu pracy w skróconym okresie rozliczeniowym ma wpływ na wysokość wynagrodzenia pracownika. Jeżeli pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie, wówczas jego wysokość zmniejsza się na podstawie § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 927). Przy stawce godzinowej oblicza się je mnożąc stawkę za godzinę przez liczbę przepracowanych godzin. Ponadto, jeżeli od początku okresu rozliczeniowego do dnia zakończenia zatrudnienia pracownik pracował w wymiarze przekraczającym normy określone w art. 129 K.p., przysługuje mu, oprócz normalnego wynagrodzenia, prawo do dodatku, o którym mowa w art. 151¹ § 1 K.p., czyli za godziny nadliczbowe.

W sytuacji odwrotnej, czyli niedopracowania wymiaru w skróconym okresie rozliczeniowym, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie przestojowe, przewidziane w art. 81 § 1 K.p.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.)