Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 21 (1064) z dnia 20.07.2020
Rozliczenie nadgodzin przy zmianowej i ruchomej organizacji czasu pracy
1) Pracownik jest zatrudniony na dwie zmiany, w jednym tygodniu od godz. 600 do 1400, a w drugim od godz. 1400 do 2200. Jednego dnia w środę, gdy miał zaplanowaną pracę na II zmianie, pracodawca polecił mu stawienie się do pracy na godz. 600 (do 1400), z powodu niezaplanowanej nieobecności innego pracownika. Czy w tej sytuacji wystąpiły nadgodziny dobowe?
Tak. W przypadku podjęcia przez pracownika pracy przed zaplanowaną dla niego dniówką roboczą, może ona przypadać w poprzedniej dobie pracowniczej. Mogą wówczas wystąpić przekroczenia dobowej normy czasu pracy, jeżeli pracownik przed ponownym podjęciem pracy w ramach tej samej doby pracowniczej wypracował już swoją normę oraz nie jest zatrudniony w ruchomym czasie pracy. Nadgodziny dobowe występują bowiem po przekroczeniu obowiązującej pracownika dobowej normy czasu pracy lub przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy (w dniach, w których praca w takim wymiarze została zaplanowana w grafiku). Za pracę w nadgodzinach dobowych, zgodnie z art. 1511 Kodeksu pracy, przysługują dodatki w wysokości:
- 100% wynagrodzenia za nadgodziny, które przypadały w nocy, niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, albo w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
- 50% wynagrodzenia za nadgodziny występujące w każdym innym dniu niż wymienione powyżej.
Przy ustalaniu przekroczeń dobowych należy uwzględnić pracę w poszczególnych dobach pracowniczych, zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy (patrz: przykład), porównując ten rozkład z faktycznie wykonaną pracą.
| Przykład
Przyjmujemy stan faktyczny wskazany w pierwszym pytaniu, z tym uzupełnieniem, że pracownika obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy, a praca jest wykonywana od poniedziałku do piątku. Pora nocna przypada w zakładzie pomiędzy godzinami 2200 a 600. W dniu 15 lipca 2020 r. pracodawca polecił pracownikowi przyjść do pracy na godz. 600 do 1400, zamiast od 1400 do 2200. W dniach od 13 do 14 lipca br. pracownik, zgodnie z rozkładem, wykonywał pracę w godzinach od 1400 do 2200. W powyższej sytuacji praca w środę 15 lipca br. przypadała w poprzedniej dobie pracowniczej, która trwała od godz. 1400 we wtorek do godz. 1400 w środę. Praca w środę (15 lipca br.) od godz. 600 do 1400 przypadała w dobie wtorkowej i stanowiła nadgodziny dobowe. Pracownikowi przysługują za nią 50% dodatki do wynagrodzenia (za każdą godzinę pracy), gdyż przypadała w porze dziennej. Przy tak świadczonej pracy zostały naruszone przepisy z zakresu czasu pracy, ponieważ pracownik nie miał zachowanego odpoczynku dobowego. Jego odpoczynek dobowy trwał tylko 8 godzin (od 2200 do 600), zamiast obowiązujących 11 godzin. |
2) Pracownik świadczy pracę w ruchomym rozkładzie czasu pracy, w wersji przewidującej różne godziny rozpoczynania pracy w poszczególnych dniach tygodnia. W poniedziałek i środę, zgodnie z rozkładem, pracuje w godzinach 900 - 1700, a we wtorek i czwartek od godz. 800 do 1600. Z powodów organizacyjnych pracodawca polecił pracownikowi rozpoczęcie pracy we wtorek od godz. 700 (w tym dniu przepracował łącznie 9 godzin). Czy w tym przypadku wystąpiły nadgodziny?
Tak. Generalnie ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie pracowniczej w ramach ruchomego rozkładu czasu nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych (art. 1401 § 4 K.p.). Nadgodziny w ruchomej organizacji czasu pracy mogą jednak wystąpić w sytuacji, gdy pracodawca poleci pracownikowi dodatkową pracę przed planowaną w grafiku godziną jej rozpoczęcia (jak w sytuacji przedstawionej w pytaniu).
Powyższe potwierdza stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, które w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu dnia 20 listopada 2013 r. uznało, że:
"(...) jeżeli praca taka (podjęta przed wynikającą z ruchomego rozkładu godziną rozpoczęcia pracy - przyp. red.) zostanie pracownikowi polecona do wykonania w okresie czasu, który objęty jest dobą pracowniczą rozpoczętą poprzedniego dnia kalendarzowego, to powinna być ona zakwalifikowana jako praca nadliczbowa wynikająca z przekroczenia dobowej normy czasu pracy. Jeżeli natomiast praca taka zostanie pracownikowi polecona do wykonania w okresie czasu, który nie jest już objęty dobą pracowniczą rozpoczętą poprzedniego dnia kalendarzowego (...), to praca taka powinna być (...) zakwalifikowana jako praca nadliczbowa wynikająca z przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy. (...)"
W przedstawionej sprawie - biorąc pod uwagę, że w poniedziałkowej dobie pracowniczej pracownik wypracował normę dobową - wystąpiła jedna nadgodzina z przekroczenia dobowego (od godz. 700 do godz. 800 we wtorek).
www.Czas-Pracy.pl - Systemy i rozkłady czasu pracy:
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.KodeksPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA - Prawo Pracy
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI - Prawo Pracy
Darmowe druki aktywne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
| ||||||||||||
|
||||||||||||