Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 17 (395) z dnia 1.09.2015
Rozpoczęcie obowiązującej w zakładzie pracy pory nocnej o niepełnej godzinie
1) Czy pracodawca może ustalić porę nocną rozpoczynającą się o 2215?
Tak. W myśl art. 1517 § 1 K.p. pora nocna obejmuje 8 godzin między 2100 a 700. Ustawodawca, określając 10-godzinny przedział czasowy, w którym powinna mieścić się pora nocna w danym zakładzie pracy, pozostawił pracodawcy swobodę, pozwalając na jej dostosowanie do obowiązującego systemu bądź rozkładu czasu pracy, jak i realiów zewnętrznych. Należy ją przy tym sprecyzować w układzie zbiorowym pracy albo w regulaminie pracy, a w razie ich braku w informacji o warunkach zatrudnienia (art. 29 § 3 i art. 1041 § 1 pkt 4 K.p.).
Powołany przepis nie wprowadza dalszych wytycznych w zakresie sposobu ustalania pory nocnej, co oznacza, że decyduje godzina jej rozpoczęcia, która nie musi przypadać na początek godziny zegarowej. Przedział ten powinien się natomiast rozpocząć najpóźniej o godzinie 2300, w przeciwnym razie nie osiągnie do 700 wymaganego pułapu 8 godzin. Pora nocna może więc przykładowo trwać: od 2145 do 545, od 2215 do 615 albo od 2300 do 700.
2) Czy w świetle art. 1518 K.p., w którym jest mowa o dodatku do wynagrodzenia "za każdą godzinę pracy w porze nocnej", dodatek przysługuje, gdy pracownik pracował w tej porze tylko część godziny (kilka, kilkanaście minut)?
Tak. Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 1518 § 1 K.p.). Dla rozpatrywanego zagadnienia ważna jest pierwsza część hipotezy zawartej w tym przepisie, tj. "wykonywanie pracy w porze nocnej" (niezależnie od rozmiaru pracy). Dalsza część tej normy określa minimalną wysokość dodatku za jedną godzinę pracy w nocy. W razie pracy przez część godziny zegarowej, pracownik nabywa prawo do dodatku w wysokości proporcjonalnej.
Wysokości dodatków za pracę w nocy podajemy w dodatku nr 2/2015 pt. Kodeks pracy. |
Przykład |
W zakładzie pracy pora nocna przypada od 2300 do 700. Pracownik wykonujący pracę od 700 do 1500 wystąpił do pracodawcy o zastosowanie wobec niego indywidualnego rozkładu czasu pracy, tj. przesunięcie dniówki na przedział od 645 do 1445. Pracodawca wyraził na powyższe zgodę. W tej sytuacji pracownik każdego dnia przez 15 minut wykonuje pracę w porze nocnej (od 645 do 700).
W lipcu 2015 r. przepracował łącznie 5,75 godziny w porze nocnej (15 min. x 23 dni : 60 min.), a w sierpniu 2015 r. - 5 godzin (15 min. x 20 dni : 60 min.). Pracodawca wypłaca dodatek za pracę nocną w wysokości ustawowej. Za jedną godzinę wynosił on w lipcu - 1,90 zł, a w sierpniu - 2,19 zł. Pracownik nabył prawo do dodatków w wysokości odpowiednio za lipiec 10,93 zł (5,75 godz. x 1,90 zł) i 10,95 zł (5 godz. x 2,19 zł) za sierpień.
Obowiązek wypłaty dodatku powstaje nie tylko wtedy, gdy praca w porze nocnej wynika z harmonogramu, ale także w razie pracy nadliczbowej. Ponadto każdą nadgodzinę przepracowaną w nocy należy opłacić normalnym wynagrodzeniem i jeśli nie zostanie zrekompensowana czasem wolnym - 100% dodatkiem.
Pracownik, który pracuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na tę porę, uzyskuje status pracującego w nocy (art. 1517 § 2 K.p.). Taki pracownik może zażądać od pracodawcy, aby poinformował właściwego okręgowego inspektora pracy o zatrudnianiu pracowników pracujących w nocy. Jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym, jego czas pracy w ciągu doby nie może przekroczyć 8 godzin. Nie dotyczy to pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
www.Czas-Pracy.pl - Praca w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.KodeksPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA - Prawo Pracy
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI - Prawo Pracy
Darmowe druki aktywne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|