Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 11 (341) z dnia 1.06.2013
Godziny nadliczbowe podczas podróży służbowej
Pracownicy firmy często odbywają podróże służbowe w celu przeprowadzania instruktażu pracowników zatrudnionych w filiach przedsiębiorstwa. Jak należy traktować czas takich podróży? Czy delegowanym pracownikom przysługuje wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?
W niektórych okolicznościach wykonywanie zadań podczas podróży służbowej stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.
Podróżą służbową jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy pracownika (art. 775 § 1 K.p.). Natomiast pracą w godzinach nadliczbowych jest praca ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar tego czasu wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy (art. 151 K.p.).
Problematyka czasu spędzonego w podróży służbowej i zaliczania go do czasu pracy budzi wątpliwości wynikające z braku jednoznacznych regulacji prawnych. Niektóre kwestie wyjaśnia orzecznictwo Sądu Najwyższego. W wyroku z dnia 4 lipca 1978 r. (sygn. akt I PR 45/78, PiZS 1979/10/76) Sąd Najwyższy orzekł, że podczas podróży służbowej pracownik w zasadzie nie świadczy pracy i nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy, chyba że podczas podróży wykonuje pracę. Z kolei z wyroku z dnia 27 października 1981 r. (sygn. akt I PR 85/81, OSNC 1982/5-6/76) wynika, że odbywanie podróży służbowej poza "czasem pracy" nie rodzi obowiązku wypłacenia pracownikowi dodatkowego wynagrodzenia lub udzielenia w zamian czasu wolnego. Jednak za czas podróży służbowej przypadający w godzinach, w których pracownik miał świadczyć pracę zgodnie z jego rozkładem czasu pracy, przysługuje wynagrodzenie. Także czasu podróży służbowej odbywanej w dniu wolnym od pracy nie zalicza się do czasu pracy, chyba że pracownik nie tylko podróżował, ale również świadczył pracę. W powołanym wyżej wyroku z dnia 27 października 1981 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że odbywanie podróży służbowej "poza czasem pracy" nie przekształca podróży w pracę ani w czas pracy. Jeżeli po zużyciu na podróż służbową całego swojego "czasu pracy" pracownik wykonuje jeszcze jakąś konkretną pracę, przysługuje mu za tę pracę wynagrodzenie i dodatek za pracę nadliczbową.
| Ważne: Jeśli w trakcie podróży służbowej wykonywanie zadania przekroczy rozkładowe godziny pracownika, to wystąpi praca nadliczbowa opłacana normalnym wynagrodzeniem i stosownymi dodatkami. |
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1976 r. (sygn. akt I PZP 59/76, OSP 1977/9/150), pracownikowi delegowanemu do innej miejscowości w końcowych godzinach dnia pracy, bądź bezpośrednio po ich zakończeniu, przysługuje wynagrodzenie za pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych. Do godzin tych wlicza się także czas przejazdu związany z wykonywaniem pracy. W wyroku z dnia 4 kwietnia 1979 r. (sygn. akt I PRN 30/79, OSNC 1979/10/202) Sąd Najwyższy stwierdził, że czas przejazdu pracownika do miejsca delegowania i z powrotem nie jest z reguły czasem pracy i za taki czas pracownikowi nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Jeżeli jednak celem podróży jest przewóz pracowników i pracownikowi zlecono - poza normalnym czasem pracy - dodatkowe obowiązki kierowcy, wówczas czas przejazdu oznacza jednocześnie czas pracy w godzinach nadliczbowych.
| Przykład |
Pracownik zatrudniony w systemie podstawowym w godzinach od 700 do 1500 wyjechał w podróż służbową o 900. Dojazd do celu podróży trwał do 1100. Następnie do 1800 była wykonywana praca. Podróż powrotna odbywała się od 1800 do 2000.
Podróż służbowa pracownika trwała od 900 do 2000 (11 godz.). Czas pracy w tym dniu stanowi ogółem 11 godzin, w tym 8 godzin zgodnych z rozkładem (od 700 do 1500) oraz 3 godziny nadliczbowe (od 1500 do 1800).
Pracownik za 11 godzin pracy powinien otrzymać normalne wynagrodzenie oraz 50% dodatki za 3 godziny nadliczbowe przekraczające normę dobową. Za pozostałe 2 godziny spędzone w podróży służbowej nie przysługuje ani wynagrodzenie, ani czas wolny.
Zwracamy uwagę! Oprócz wynagrodzenia za pracę delegowanym pracownikom przysługują świadczenia z tytułu podróży służbowych. Na ten temat pisaliśmy w UiPP nr 7/2013, str. 59-66.
www.Czas-Pracy.pl - Praca w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej:
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.KodeksPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA - Prawo Pracy
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI - Prawo Pracy
Darmowe druki aktywne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
| ||||||||||||
|
||||||||||||